Ο σταφυλόκοκκος είναι μικρόβιο που προκαλεί τη σταφυλοκοκκίαση, την πιο σημαντική αιτία βακτηριακής λοίμωξης στο γενικό πληθυσμό.
Οι σταφυλόκοκκοι αποτελούν συχνό αίτιο πυογόνων λοιμώξεων στα βρέφη και τα παιδιά. Είναι θετικοί κατά Gram κόκκοι, αερόβιοι ή προαιρετικά αναερόβιοι.
Τα στελέχη ταξινομούνται ως χρυσίζων (παθογόνος) σταφυλόκοκκος (S.Aureus), επιδερμικός σταφυλόκοκκος (S.Epidermis) και σαπροφυτικός σταφυλόκοκκος (S. Saprophyticus).
Ο σταφυλόκκοκος προκαλεί ποικιλία λοιμώξεων με την εξής κατανομή:
-λοιμώξεις του δέρματος και των μαλακών μορίων (39%)
-λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού (23%)
-βακτηριαιμία-ενδοκαρδίτιδα (22%) και
-άλλες λοιμώξεις όπως του ουροποιητικού, ΚΝΣ, κοιλίας, οστών κ.ά. (15%).
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος αποτελεί μέλος της φυσιολογικής χλωρίδας του ανθρώπου και βρίσκεται στο πρόσθιο μέρος της μύτης και στις υγραινόμενες περιοχές του σώματος, στο 30% περίπου των ασυμπτωματικών ατόμων.
Υπολογίζεται ότι 20% του υγιούς πληθυσμού έχει μόνιμη φορεία του ιού, 60% διαλείπουσα και περίπου 20% δεν αποικίζεται.
Πώς μεταδίδεται
Το μικρόβιο μεταδίδεται με τα χέρια, το ρινικό έκκριμα (μύξα) και σπάνια με τον αέρα.
Εξαιρετικά ευαίσθητα στους σταφυλόκοκκούς είναι τα νεογνά, των οποίων οι συχνές θέσεις αποικισμού είναι ο ρινοφάρυγγας, το δέρμα και το ομφαλικό κολόβωμα.
Θεραπεία
Η θεραπεία του σταφυλόκοκκου περιλαμβάνει χρήση τοπικών ή συστηματικών αντιβιοτικών ανάλογα με την έκταση και την σοβαρότητα της λοίμωξης πάντα σύμφωνα με ιατρικές οδηγίες. Είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί κυρίως ο αποικισμός από σταφυλόκοκκο. Ο αποικισμός από σταφυλόκοκκο ίσως αποτελεί το βασικότερο προδιαθεσικό παράγοντα για την ανάπτυξη νόσου. Σε ασθενείς με συχνές λοιμώξεις, είναι πολύ σημαντικό να προσδιορισθεί αν υπάρχει αποικισμός της ρινικής κοιλότητας και στην συνέχεια, αν αυτό ισχύει, να αντιμετωπισθεί.
Πρόληψη
Οι σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις μεταδίδονται με τα χέρια. Το αποτελεσματικότερο μέτρο πρόληψης της εξάπλωσης των σταφυλοκόκκων είναι η αυστηρή εφαρμογή του καθαρισμού των χεριών και σωστών συνθηκών υγιεινής καθώς και η αντιμετώπιση του αποικισμού.